Virüs nedir?

Öncelikle virüs nedir?

Virüs bilgisayar programlarına, yazılımlarına vb. zarar vermek adına yaratılan yazılımlardır. Bilgisayara dışarıdan veri akışında bulunurken veya internet üzerinden bulaşabilir.

Bilgisayara bulaşması durumunda eğer bir kişi tarafından gönderildiyse bilgisayarınız içinde işlem yapılabilir, iç yazılımlarına zarar verilebilir. Bilgisayar içinde kayıtlı olan bilgi, dosya, şifre gibi bilgilere rahatlıkla ulaşılabilir.

En yaygın virüs çeşitlerine bir göz atalım.

1. Bilgisayar virüsü

Bir bilgisayarda birden fazla dosyaya virüs bulaştırabilir. E-posta yoluyla ya da usb sürücüleriyle taşınarak cihazlara bulaşabilir.

NIST (Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü)’e göre ilk bilgisayar virüsü, iki kardeşin dükkanından yazılım çalan müşterilerine karşı yaptıklarıydı. 1986 yılında bu iki kardeş, disketlerin kopyalanmasını engellemek için virüs geliştirip disketlerine yüklediler. Disketler her kopyalandığında virüs de dağılacaktı. Virüse ise beyin anlamına gelen “Brain” adı verildi.

2. Solucan

Virüslerin aksine solucanların bulaşması ve yayılması için insan faktörüne gerek yoktur. Bir kez bulaşması halinde bilgisayar ağları üzerinden yayılabilirler.

E-posta programlarındaki zayıflıklar ve ağ bağlantılarındaki güvenlik açıklarını kullanarak yeni sistemlere bulaşarak binlerce kopya üretebilirler. Solucan isminin verilmesinin sebebinin sistem kaynaklarını yemesi ve performans düşürmesi olsa da dosya çalmak veya silmek için de kullanılabiliyor.

3. Reklam virüsü

En yaygın virüstür. İnternet üzerindeki reklamlardan bulaşır, bu programlar bilgisayarlara otomatik olarak reklam gönderir. Konumunuzla ve tarayıcı geçmişinizle ilgili bilgilere göz atmak ve hesaplarınızda reklamları yayınlamak için kullanılır.

Reklama tıklamadan bilgisayara bulaşabildiği için kötü amaçlı yazılım yerine ‘olası istenmeyen program’ olarak tanımlanır.

BetaNews‘in haberine göre antivirüs programınızı devre dışı bırakacak bir reklam virüsü algılandı.

4. Casus yazılımı

Adından anlaşıldığı üzere casusluk yaparak bilgisayarınızdaki işlemlerinizi takip eder. Oturum açma bilgileriniz gibi verileri toplayarak siber suç işlenmesi için üçüncü kişilere gönderir. Bilgisayardaki belirli güvenlik ayarlarını değiştirebilir veya ağ bağlantısını kesintiye uğratabilir.

5. Fidye yazılımı

Fidye yazılımları da adı gibi işlem yapar, kişisel bilgilerinizi, belgelerinizi ve fotoğraf gibi hassas verilerinizi şifreleyerek ele geçirir ve fidye talep eder. Ödemeyi reddetmeniz durumunda belgelerinizin hassasiyetine bağlı olarak şantaj yapar ya da verileri siler. Bazı fidye yazılımları bilgisayarınıza erişimi tamamen kilitleyebilir.

6. Bot

Botlar belirli eylemleri otomatik olarak gerçekleştirmek için tasarlanmıştır. Botlar bilgisayara girdikten sonra makinenin kullanıcı onayı veya bilgisi olmadan belirli komutları yürütmesine neden olur. Bunlar dışında ele geçirilen bilgisayarları uzaktan yönetmek, hassas verileri çalmak, kurbanların etkinliklerini takip etmek ve bilgisayar ağlarına DDoS saldırıları başlatmak için kullanılabilir.

7. Rootkit

Rootkit, bilgisayara üçüncü kişinin erişmesi ve bilgisayarı kontrol etmesi olarak bilinir. Bu virüs aslında uzaktan ağ sorunlarını ve bilgisayar problemlerini gidermeye çalışan BT uzmanları için kullanışlıdır ancak kötü amaçlı olarak kullanılmaları kolaydır.

Rootkitlerin diğer virüslerden farkı fark edilemeyecek ve varlıklarını gizleyecek şekilde tasarlanmasıdır.

8. Trojan

Trojan, gerçek dosyalar veya yazılımlar gibi görünerek göz önünde saklanır. İndirilip yüklendikten sonra kurbanın bilgisi veya onayı olmadan bilgisayarda değişiklikler yapar ve kötü amaçlı yazılım etkinlikleri gerçekleştirir.

9. Hatalar

Yazılım kodlarındaki kusurlar olarak bilinen hatalar kötü amaçlı yazılım değil, programcı tarafından yapılan hatalardır. Bilgisayar üzerinde donma, çökme ya da performans düşüklüğü gibi zararları olabilir.

Hataların tehlikesi ise güvenlik açığı verilerek virüs bulaşmasını veya bilgisayarınıza üçüncü kişiler tarafından saldırılmasını kolaylaştırabilir.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

> 2018’de en çok kullanılan yazılım dilleri

Virüs nedir ve çeşitleri nelerdir öğrenmiş olduk.

Peki virüslerden nasıl korunabiliriz?

• Bir antivirüs programı kurun ve güncel tutun. (Güncelleme yapmamanız durumunda yeni virüslere karşı etkisiz kalır.)
• Firewall kullanarak internete erişmek isteyen programları görebilir, tehlikeli olduğunu düşündüklerinizi bloke edebilirsiniz.
• Antivirüsler ile günlük virüs taraması ve temizlemesi yapın.
• İşletim sisteminizi güncel tutun, herhangi bir güncelleştirme geldiği zaman bekletmeden yapın.
• Gerekmedikçe dosya paylaşımı yapmayın. Şifreli ve salt okunur paylaşım yapmanız sizi korur.
• Gerekmedikçe sunucu nitelikli işletim sistemi kurmayın. (Microsoft Windows Server vb.)
• Ofis programlarında bilmediğiniz makroları çalıştırmayın.
• Tanımadığınız e-postalardan gelen çalıştırılabilir dosyaları çalıştırmayın.
• Kişisel bilgilerinizi ele geçirmek üzere bilgisayara sızan casus yazılımlara karşı “anti-spyware” yazılımları kullanın.
• Boot işleminin sabit diskten olması çok önemli.
• Çok önemli bilgi ve verilerinizin mutlaka yedeğini alın.

Virüs nedir ve nasıl korunabilirsiniz bu yazımızda anlatmış olduk.

Okuduğunuz için teşekkürler.