1946 yılında Mardin’de doğan Aziz Sancar, ilk ve ortaokulu Mardin’in Savur ilçesinde okudu. 8 çocuklu bir ailenin 7. çocuğuydu. Bahçe işlerine yardım ediyordu ve ceviz ağacına tırmanmakla geçiyordu çocukluğu. Kaçak oğlakları arayarak ve ceviz ağacına tırmanarak geçen bir çocukluğun ardından lise hayatı başlıyordu.
Liseyi de Mardin’de ancak kasabasının dışında okumuştu. Liseyi bitirdikten sonra İstanbul Tıp Fakültesi’ni kazandı. İstanbul Tıp Fakültesi’nde üstün bir başarı göstererek birincilikle mezun olduktan sonra iki yıl doktorluk yaptı.
ABD’ye gidiş
2 yıl süren doktorluğun ardından Sancar, 26 yaşında ABD’ye giderek Moleküler Biyoloji alanında doktora eğitimi almaya başladı. Sancar’ın cevabını bulmak için üzerinde çalıştığı iki soru vardı: “DNA molekülü nasıl tamir edilir?” ve “Biyolojik saat nasıl çalışır?”, bu soruların yanıtını bilimsel hayatı boyunca aradı.
Caude Rupert laboratuvarına katılarak danışmanı Claud Rupert ile bir dizi çalışmalar yaparak ultraviyole ışıklar ile zarar görmüş DNA’nın onarımını yapmayı başardı, bu başarısı önce yüksek lisans sonra da doktora derecesini almasını sağladı.
DNA onarımı, hücre dizilimi, kanser tedavisi ve biyolojik saat üzerinde çalışmalar yapan Sancar, 415 bilimsel makale ve 33 kitap yazdı ve kanser tedavisinde sirkadiyen saat kullanımıyla ödüller aldı.
Aziz Sancar’ın Başarıları
2001 yılında Amerikan Kimya Cemiyeti tarafından verilen Kuzey Carolina Seçkin Kimyager Ödülü’nü almaya hak kazanan Sancar, 2005 yılında bilim dünyasının en prestijli üyelikleri arasında yer alan ABD Ulusal Bilimler Akademisi’ne seçildi ve bu akademiye seçilen ilk Amerikalı Türk oldu.
Ünü arttıktan sonra hem Türk-Amerikan ilişkilerini geliştirmek, hem ABD’de okuyan Türk’lere yardım etmek amacıyla eşiyle beraber Aziz&Gwen Sancar Vakfı’nı kurdu ve Kuzey Carolina eyaletinde “Carolina Türk Evi” adlı öğrenci misafirhanesini açtı. 2006 yılında da Türkiye Bilimler Akademisi asli üyesi olarak seçildi.
Nobel Kimya Ödülü
Aziz Sancar, ABD vatandaşı Paul Modrich ve İsveç vatandaşı Tomas Lindahl ile birlikte 30 yıldan daha uzun bir süre ayrı ayrı bakteri hücrelerinde çalışmalarda bulundu. Sancar nükleotid kesim onarımı alanında buluşlar yaptı, Tomas Lindahl ve Paul Modrich ise diğer DNA onarımı mekanizmaları olan bazı kesim onarımı ve yanlış eşleşme onarımını keşfettiler.
2015 yılında üç bilim insanına Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen Nobel ödüllerine Nobel Kimya Ödülü verildi ve ödül İsveç Kralı 16. Carl Hustaf tarafından verildi.
Sancar, “Beni ödüle götüren Atatürk’ün ve Türkiye Cumhuriyeti’nin yaptığı eğitim devrimidir. Dolayısıyla bu ödülün sahibi Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden Anıtkabir Müzesi’dir” sözlerini söyledikten sonra madalya ve ödül sertifikasını Anıtkabir’e teslim etmiştir.
Aziz Sancar’ın başarıları ve bu jesti ülkemiz tarafından takdir edilerek Milli Eğitim Bakanlığı tarafından İstanbul’da bir proje okulu olan Aziz Sancar Anadolu Lisesi’ne adı verilmiştir.
Ödülleri
- ABD Ulusal Bilim Vakfı (National Science Foundation) Genç Araştırmacı Ödülü (1984)
- Amerikan Fotobiyoloji Derneği (American Society for Photobiology) Ödülü (1990)
- ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü (National Institutes of Health) Ödülü (1995)
- TÜBİTAK Bilim Ödülü (1997)
- ABD Fen ve Sosyal Bilimler Akademisi (American Academy of Arts and Sciences) Ödülü (2004)
- ABD Ulusal Bilimler Akademisi üyesi (2005)
- TÜBA (Türkiye Bilimler Akademisi) üyesi (2006)
- Vehbi Koç Ödülü (2007)
- Nobel Kimya Ödülü (2015)
Başarı hikayeleri serimize ulaşmak için TIKLAYIN.
Görüşlerinizi yorum yaparak bizimle paylaşın.
Daha fazla haber için Twitter, Instagram, Telegram ve Youtube hesaplarımızı takip edebilirsiniz.